Қазақстанда орташа жалақыны есептеу ережелері нақтыланды
Қазақстанда еңбек және әлеуметтік қорғау министрлігі орташа жалақыны есептеу ережелеріне түзетулер енгізетін жаңа бұйрық жариялады. Бұл өзгерістер қазақстандықтар үшін есептеулерді түсінуді жеңілдетуге бағытталған, деп хабарлайды dailykz.
Қазақстанда орташа жалақыны есептеудің бірыңғай ережелері бар. Олар статистикаға емес, қызметкерлерге төленетін төлемдерге қатысты – осы ережелер бойынша демалыс ақысы, ауру демалысы және басқа да өтемақылар есептеледі.
Жаңа бұйрық есептеудің мәнін өзгертпейді, бірақ формулировкаларды қарапайым әрі түсінікті етеді. Мысалы, «тұрақты сипаттағы ынталандыру төлемдері» деген анықтама енгізілген: бұл – еңбек ақы жүйесінде көрсетілген жағдайларға байланысты тұрақты түрде төленетін барлық премиялар, қосымша төлемдер мен үстемақылар, бірақ уақытша немесе бір реттік төлемдер, мысалы, жалақы кешіктірілгені үшін айыппұл, денсаулыққа зиян келтірілгені үшін өтемақы немесе пайдаланылмаған демалыс үшін төлемдер кірмейді.
Бұған дейін де «тұрақты сипаттағы ынталандыру төлемдері» ұғымы бар еді. Жаңа бұйрық оны жоймай, тек қосымша назар аударады. Бұл ереже жаңа нұсқада алты пункт ретінде көрсетілген:
«Орташа жалақыны есептеу, бес күндік және алты күндік жұмыс аптасы үшін, нақты жұмыс уақытын есепке ала отырып, сәйкес кезеңдегі орташа күндік (сағаттық) жалақыдан есептеледі. Мұнда еңбек ақы жүйесінде көрсетілген тұрақты сипаттағы қосымша төлемдер, үстемақылар, премиялар және басқа ынталандыру төлемдері есепке алынады, ал азаматтың өмірі мен денсаулығына келтірілген зиянды өтеу мақсатында есептелген орташа айлық жалақыдан бөлек қарастырылады».
Жаңа формулировка ескі нұсқадан тек бір айырмашылыққа ие – Құқықтық кодекске енгізілген жыл мәтіннен алынып тасталды, қалған ережелер өзгерген жоқ. Дегенмен, нақты жаңалықтар да бар. Мысалы, орташа жалақыға кірмейтін төлемдер тізіміне бюджеттік қаражат үнемдеуден алынатын төлемдер қосылды.
Осылайша, есептеу ережелері өзгермесе де, оларды түсіну жеңілдеді: тұрақты үстемақылар мен премиялар есепке алынып, кейбір бір реттік төлемдер есепке алынбайды.
Еске салайық, 2024 жылдан бастап қызметкердің орташа жалақысын есептегенде, жұмыс уақытынан тыс төленетін қаражаттар да есепке алынбайды.
Қызметкердің жалақыдан басқа қандай төлемдерге құқығы бар екенін толығырақ біздің материалдан оқуға болады.
